Liệu có biện pháp nào cải thiện tốc độ máy tính mà không cần nâng cấp phần cứng? Câu trả lời rất đơn giản, hãy sử dụng một thủ thuật thông dụng: ép xung máy tính (overclocking).
Các CPU hiện nay có thể xử lý các tác vụ nhanh và hiệu quả hơn nếu chúng ta tinh chỉnh cẩn thận vài thông số cần thiết. Ép xung không phải là một phép màu để hóa cỗ máy cũ thành một siêu máy tính nhưng sẽ phần nào giúp bạn vắt kiệt hiệu năng hệ thống sẵn có.
Xác định tốc độ CPU và hệ số nhân
Hai thông số chính ảnh hưởng đến tốc độ làm việc CPU là tốc độ bus và hệ số nhân. Để xác định tốc độ làm việc thật của CPU, bạn hãy nhân hai thông số trên. Ví dụ với tốc độ bus 100MHz và hệ số nhân 5,5 sẽ cho tốc độ hoạt động của CPU là 550MHz. Công thức này được áp dụng cho hầu hết các bộ xử lý Intel Celeron, Pentium II, Pentium III, IV và cả bộ xử lý AMD.
Một số tổ hợp board mạch chủ (BMC) và CPU cho phép thay đổi một hoặc cả hai thông số trên để thiết lập một tốc độ mới cho hệ thống. Thường thì các BMC và CPU vẫn làm việc tốt khi ép xung CPU lên 10-20% so với tốc độ chuẩn. Việc chỉnh tốc độ bus cũng có thể ảnh hưởng đến tốc độ bus PCI và AGP, điều này phụ thuộc vào chipset được tích hợp trên BMC và cách thức mà chipset đó kết nối với các thành phần khác.
Một kinh nghiệm khi tiến hành ép xung là biết dừng ở giới hạn cho phép của CPU, bus hệ thống và bộ nhớ RAM. Nếu thiết lập xung nhịp quá cao trong BIOS, máy tính có thể không hoạt động. Khi ấy, bạn cần dùng trình cài đặt PC Setup để cấu hình lại các thông số trong CMOS RAM. Trong vài trường hợp, bạn phải khôi phục CMOS RAM hoàn toàn bằng cách tháo nguồn pin nuôi CMOS hoặc dùng jumper có kí hiệu “Clear CMOS” trên BMC. Nếu máy tính dùng switch (nút gạt) hay jumper để thiết lập xung nhịp và hệ số nhân thì bạn cần đặt chúng lại ở tốc độ thấp hơn.
Một vài tiện ích như NTune của NVIDIA có thể giúp bạn dễ dàng thực hiện thay đổi các thiết lập. Tuy nhiên, một vài hệ thống của Dell, Gateway, HP, IBM và nhiều máy Pentium I, II, III không cho phép bạn thực hiện ép xung hệ thống.
Ép xung CPU bằng tiện ích BIOS
Hầu hết các BMC được sản xuất trong 3-4 năm trở lại đây như Asus, Abit, MSI và Tyan đều được cài sẵn chương trình thay đổi xung nhịp CPU trong BIOS. Khi máy tính khởi động, bạn sẽ thấy xuất hiện thông báo chỉ định một phím để kích hoạt trình PC Setup. Tài liệu của BMC sẽ hướng dẫn bạn xác định các thông số liên quan đến việc điều khiển tốc độ CPU.
Tiện ích PC Setup của board mạch Abit KA7 đưa ra nhiều thông số cho việc ép xung khi tùy chọn CPU Operating Speed được thiết lập ở chế độ “User Define”. Thông số CPU FSB/PCI Clock cũng ảnh hưởng đến tốc độ của bus PCI. Thực tế cho thấy hầu hết các card PCI có thể được ép xung như CPU.
Người dùng có thể ép xung CPU AMD Athlon XP+ 2600 trên board mạch ECS KT-600A chỉ qua một thao tác cài đặt. Hệ số nhân xung nhịp của CPU Althon XP+ 600A là 11,5, cho tốc độ CPU đạt từ 1910MHz (166×11,5) đến 2288MHz (199×11,5). Qua thử nghiệm thực tế của PC World Mỹ, chipset này có thể hoạt động hiệu quả khi được ép xung đến 2200MHz.
